Çocuk denilince aklımıza gelen ilk kavramlardan biri de oyun dur. Bebeklik döneminde ellerin keşfi ile başlayan daha sonra agulamalar ce-e ler ile de devam eder.
Ebeveynler büyük bir çabayla dünyaya getirdikleri yavrularının kaliteli zaman geçirmesi için ellerinden geleni yapmakla yükümlüdürler. Bu yavru eğlenerek öğrenme yi bir keşfetti mi değmeyin keyfine.
Bebeklik döneminden itibaren bir çok oyun yöntemi ile karşılaşırız ilk aylarda yüz ifadelerini taklit etme değişik sesler ile gülücük saçma gibi başlasa da 2 yaş ta dramatik oyunlar baş gösterir Bebekleri ile konuşma boş bardaktan su içme, evcilik gibi. Kendini başkalarının yerine koyar bu dönemde de taklit çok önemlidir.
Oyunlar cinsiyet kavramına göre de değişebilir bun uda 4-5 yaş aralığında karşılaşacağımızı söyleyebiliriz. Kız çocukları bebeklerini giydirip süslerken Erkek çocukları salonu çemberi içine çoktan almış araba yarışı yaparken bulabilirsiniz.
Mobilyalarınız da minderler yastık kılıfları gibi aksesuarlarınız varsa şimdiden söyleyelim artık onlar her yerde… Tek başına oyun kurabilen çocuklarda vardır sosyalleşmek isteyenlerde bu kişisel gelişim olarak farklılıklar gösterir. Tek başına oyun oynamayı seçen çocuk ev ortamındaki her nesneyi kurcalayacaktır bu nedenle bu noktada siz ebeveynlere düşen görev ortamı ona uygun hale getirmektir.
Mobilyalarınızın sivri alanlarını koruma altına almak Mutfak dolaplarınızı çocuk kilitleri ile kapatmak Banyo kullanacaksa deterjan ilaçlar vs onun ulaşamayacağı yerlere saklamak gibi önlemler kurtarıcı olacaktır. Bu fikre karşı olan ebeveynlerde var elbette çocukları bu belirtileri göstersin istemiyor ortamlarında hiç değişiklik yapmadan çocuğu ortama uygun yetiştirmek istiyorlar. Buda bir seçenek tabi ki ama riske atılmaya değer mi? Tartışılır oyuna bir daha dönecek olursak biraz türlerinden bahsedelim:
1. Alıştırmalı oyun: Taklit davranışlarını içerir. 1-18 ay arasındaki motor faaliyet ve yinelemeleri içerir. Bakma, emme, elleri açıp kapama ve diğer bedensel eylem türündeki basit davranışlar, motor ve diğer faaliyetleri oluşturur. Bu faaliyetlerin ihtiyaçların giderilmesini sağlaması yinelemelere neden olmaktadır.
2. Sembolik oyun: 2-6 yaş arasında görülür. Çocuk temsili bir sistem geliştirir, ileri düzeyde zihinsel planlama yapar. Çocukların hayvan taklidi yapması vb. gibi sembolik oyuna bir örnektir.
3. Kurallı oyun: 7-12 yaşlarında görülür. Oyunun kuralları ve onlara uymayanlara verilecek cezalar saptanır.
Bunları neden bilmeliyiz dediğinizi de duyar gibiyim bunlar çocuğa oyunun iyi edicilik yanlarını aşılar. Oyun sadece eğlenme aracı değildir öğrenerek te kendini geliştirmeli öyle değil mi?
Uzun yıllar önce bu denli oyun çeşitliliği yoktu Çocuklar kendi oyunlarını kendileri üretip materyalleri bile elleriyle yaparlardı 5 taş vardı yoldan bulduğumuz taş parçalarını hele birde şekilleri düzgünse kapıp oyuna dalardık. Ya mermer bulduğumuzda böyle çiziyorsa birde kaldırımı hemen sek seğe dalardık mutluluğumuz gözlerimizden okunurdu.
Erkeklerde çelik çomak oyunu vardı çomak adını verdikleri kalın uzun sopayla, çelik adını verdikleri ince ve kısa sopaya vurarak oynadıkları oyundu. Sözün özü her yaşta çocuk oyun oynamayı sever oynadıkça üretir kendini geliştirir.
Günümüzde sokaklar da doyasıya oynamak pek mümkün değil Güvenlikli sitelerin içine dört duvar arasına sıkıştırılmış çocuklar büyütüyoruz. Buda onlarda hırçınlık öfke yalnızlık gibi olumsuzluklara yol açıyor. Burada da çözüm ebeveynlerde yaşam koşullarını en iyi ve uygun hale getirmek te sizlerin görevi bulunduğumuz dönemin şartlarına uygun materyaller oyunlar kitaplar hatta müzik aletleri ile çocuğunuzun zamanını keyifle geçirmesini sağlayabilirsiniz.
İnanın çocuğunuzla zaman geçirmenin ebeveynlere katkısı saymakla bitmez hem siz hem onun sağlığı zihinsel ve motor gelişimi için bu yol kaçınılmazdır. Birde sizlere ne gibi iyilikler sağlar bunlara göz atalım.
• Duygusal Doyum
• Çocuklar oyun esnasında kendilerini tanımanızı sağlar
• Çocuk oyun esnasında yetenekleri keşifleri ve becerileri artar böylece sizde iyi bir takipçi olabilirsiniz.
• Farkındalık Kazandırır
• Dil gelişimin yeterli olmadığı çocuklarla oyun esnasında daha iyi anlaşırsınız bağlar kuvvetlenir
• Oyun çocuğun yaratıcılığını geliştirdiğinden ne kadar fırsat tanırsanız o kadar çok destek olursunuz.
Sonuç olarak, çocuklar sadece zevk aldıkları için oyunu oynuyorlar olsalar da, oyunun onların gelişimine fazlasıyla katkıları vardır. Oyun çocukların bedensel, sosyal, dil ve zihinsel gelişimini desteklemektedir. Çocuklar oyunlarında gerçek hayatın minyatürlerini kurarlar. Dolayısıyla çocuğunuzu oyun oynarken incelediğinizde, onu nelerin etkilediğini, yaşadıklarını nasıl algıladığını ve bunlardan nasıl etkilendiğini görebilirsiniz. Bütün bunların yanısıra, çocuğunuzla oyun oynayarak talep ettiği ilgiyi ona en güzel biçimde verebilir ve onunla kaliteli zaman geçirebilirsiniz.